اللهمَّ اجعل صِیامی فیهِ صِیامَ الصائِمین، وَ قِیامی فیهِ قِیامَ القائِمین، وَ نَبِّهنی فیهِ عَن نَومَةِ الغافِلین، وَ هَب لی جُرمی فیهِ یا اِلهَ العالَمین، وَاعفُ عَنّی یا عافِیاً عَنِ المُجرِمین.
خدایا روزهام را در این ماه روزه روزهداران، و نماز و شب زندهداریام را نیز مانند عبادت شب زندهداران قرار ده، و در آن از خواب غافلان و بیخبران بیدارم کن، و گناهم را بر من ببخش ای معبود جهانیان، و درگذر از من ای درگذرنده از گناهکاران.
دعای روز اول دارای چند فراز و پیام است:
- درخواست توفیق روزه واقعی؛
- درخواست انجام نماز و شب زنده داری؛
- بیداری از خواب غفلت؛
- درخواست عفو بخشش از درگاه الهی.
در آغاز دعا می خوانیم: «اللهمَّ اجعل صِیامی فیهِ صِیامَ الصائِمین، وَ قِیامی فیهِ قِیامَ القائِمین»؛ «خدایا روزه ام را در این ماه روزه روزه داران، و نماز و شب زنده داری ام را همانند عبادت شب زنده داران قرار ده».
از همین فراز دعا می شود استفاده کرد که نسبت به اعمال و عبادات یک ظاهری داریم و یک باطنی. به بیان دیگر عبادات یک پوسته ای دارند و یک مغز و لُبّی. در این فراز از دعای روز اول از خداوند درخواست می کنیم که به مغز و درون و حقیقت عبادات برسیم؛ یعنی از ظاهر روزه به واقع و حقیقت روزه برسیم و از ظاهر نماز، به حقیقت نماز برسیم.
لازمه رسیدن به حقیقت روزه و نماز آن است که انسان از غفلت و خواب جدا شود که از آن به عنوان یقظه و بیداری یاد می کنند. از این رو در ادامه چنین می خوانیم: «وَ نَبِّهنی فیهِ عَن نَومَةِ الغافِلین»؛ «و بیدارم کن در آن از خواب غافلان و بی خبران».
خواب غفلت، خواب سنگینی است که باعث می شود انسان متوجه حقایق نشود. انسان وقتی متوجه غفلت و خواب خود می شود که از دنیا رفته است، چنانچه در روایات به نقل از حضرت امیرمؤمنان علی(ع) آمده است: «الناس نیام اذا ماتوا انتبهوا» مردم در خواب (غفلت) هستند که به هنگام مرگ بیدار می شوند. سرانجام بیداری حاصل می شود، ولی مهم آن است که انسان در چه زمانی بیدار شود، برخی پس از این دنیا و هنگام مرگ بیدار می شوند، و برخی دیگر پیش از مرگ بیدار می شوند که اندک شمارند. در روایت آمده است: «موتوا قبل ان تموتوا» بمیرید پیش از آن که مرگ شما فرا برسد. پیام این فراز از دعای امروز آنست که صبر نکنیم تا پس از مرگ از خواب غفلت بیدار شویم، بلکه از خدا بخواهیم که ما را در همین ماه مبارک رمضان از خواب غفلت بیدار کند.
و در فراز آخر این دعا آمده است: «وَ هَب لی جُرمی فیهِ یا اِلهَ العالَمین، وَاعفُ عَنّی یا عافِیاً عَنِ المُجرِمین» و گناهم را بر من ببخش ای معبود جهانیان و درگذر از من ای درگذرنده از گناهکاران، درخواست بخشش از گناهان و جُرم و تَقصیر را از خداوند داریم که رویه خداوند این است که از گناهکاران در می گذرد.
حجتالاسلام محمد امین پورامینی-نمی از یم رمضان